Δάνεια Ανεξαρτησίας

     Aπό το 1824 και μετά η σημαντικότερη εξέλιξη στα οικονομικά θέματα υπήρξε η σύναψη δύο εξωτερικών δανείων από χρηματοπιστωτικούς κύκλους της Aγγλίας. Oι όροι της αποπληρωμής τους ήταν εξαιρετικά αρνητικοί, ενώ παράλληλα υποθηκεύτηκαν τα Eθνικά Kτήματα, οι οθωμανικές δηλαδή ιδιοκτησίες που πέρασαν στα χέρια των επαναστατών, περιορίζοντας έτσι τη δυνατότητα να αποκατασταθούν οι αγωνιστές και γενικότερα οι ακτήμονες αγρότες. Tο σημαντικότερο όμως σημείο αναφορικά με τα εξωτερικά δάνεια δε συνδέεται τόσο με τα οικονομικά θέματα αλλά με την εξωτερική πολιτική. Η ανεπίσημη συγκατάβαση της αγγλικής κυβέρνησης στη χορήγηση των δανείων σήμαινε την εκ των πραγμάτων αναγνώριση της πολιτικής ύπαρξης των Ελλήνων και της δυνατότητάς τους να συγκροτήσουν μελλοντικά κράτος, το οποίο θα μπορούσε να αποπληρώσει τα δάνεια αυτά.http://www.fhw.gr/chronos/12/gr/1821_1833/politiki/13.html

    Η πρώτη ανελαστική και επείγουσα αναγκαιότητα, διαπιστωμένη από όλους τους συντελεστές της επανάστασης, ήταν η προσφυγή στον εξωτερικό δανεισμό. Όπλα, βόλια, κανόνια και πλοία δεν υπήρχαν. Ο εσωτερικός δανεισμός δεν είχε αποδώσει. Ήταν αναμενόμενο από έναν λαό που δεν είχε να δώσει. Έτσι ο Φιλικός Π. Σέκερις έγραφε, τον Αύγουστο του 1821, στον αδελφό του στην Ύδρα, να προσφύγουν στον εξωτερικό δανεισμό έστω και με «ενέχυρο» την Κύπρο ή την Κρήτη. Τον ίδιο δρόμο έδειχναν και οι πρόκριτοι των τριών νησιών (Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά) γράφοντας στον Ιγνάτιο Ουγγροβλαχίας κι αυτός τους απαντούσε ότι, δίχως εξωτερικό δάνειο «το πράγμα (η επανάσταση) δεν πάει».

     Έτσι ξεκίνησαν την αναζήτηση εξωτερικών «δάνειων χρημάτων». Παντού όμως συνάντησαν παγερά πόρτες κλειστές. Ρωσία, Ιταλικά Βασίλεια, Πρωσία, Ευρωπαίοι τραπεζίτες, Ισπανία, Πορτογαλία, παντού δανειοδοτικό αδιέξοδο. Από το 1823 οι συνθήκες μεταστρέφονται. Η χρηματαγορά του Λονδίνου δανείζει «άγρια» τοκογλυφικά τα υπό σύσταση κράτη της Λατ. Αμερικής.

      Αυτήν την εποχή ο Μαυροκορδάτος θα πληροφορηθεί από τον λόρδο Βύρωνα ότι η Αγγλία θα δυσαρεστηθεί αν δεν προστρέξουμε σε αυτήν για δανεισμό. Οι αγγλόφρονες προβάλλοντας ότι θα ’ναι σωτήριο για την ελληνική επανάσταση να πολωθεί μ’ αυτήν η Αγγλία, μέσω της δανειοδότησης, αφού η επιτυχία της επανάστασης θα εξασφάλιζε την επιστροφή των δανεικών και έτσι θα επιβάλλουν την αγγλική δανειοδότηση. Στη συνέχεια οι αγγλόφρονες θα συγκροτήσουν πραξικοπηματικά^[1] μια τριμελή Επιτροπή Δανείου, η οποία θα διαπραγματευόταν με το Λονδίνο το δάνειο. Την Επιτροπή συγκρότησαν οι Ι. Ορλάνδος, γαμπρός των Κουντουριωτέων, ο Α. Λουριώτης, επιστήθιος του Μαυροκορδάτου και ο Ι. Ζαΐμης. Κοινός τόπος και των τριών, ότι ήταν αγγλόφρονες. Τελικά θα εξασφάλιζαν από το Λονδίνο δύο δάνεια:

    Τον Φεβρουάριο του 1824

• Ονομαστικό: 800.000 λίρες στερλίνες (λ.σ.)
• Τιμή έκδοσης: 59%
• Επιτόκιο: 5%
• Υποθήκες: Τα εθνικά κτήματα και όλα τα δημόσια Έσοδα
• Χρόνος απόσβεσης:            38 χρόνια

    Τιμή έκδοσης σημαίνει ότι χρεωνόσουν το ονομαστικό αλλά έπαιρνες μόνο το 59%, δηλαδή 472.000 λ.σ.. Αλλά ούτε αυτές πήραμε γιατί κράτησαν προκαταβολικά τόκους και χρεολύσια δύο χρόνων, επίσης και τις προμήθειες, συνολικά 123.000. Δηλαδή από τις 800.000 οι δανειολήπτες θα έπαιρναν τις 349.000 ή το 43,6 % του ονομαστικού.

       Τον Φεβρουάριο του 1825

• Ονομαστικό: 2.000.000 λ.σ.
• Τιμή έκδοσης: 55,5%
• Επιτόκιο: 5%
• Χρόνος απόσβεσης: 10 χρόνια

Αναλυτικά η έκδοση:

• 2.000.000 λ.σ. στο 55,5%, δηλαδή πραγματικό 1.110.000 λ.σ..
• Προκαταβολικά κράτησαν τόκους δύο χρόνων, χρεολύσια ενός χρόνου, προμήθειες, μεσιτικά έξοδα σύμβασης 284.000 λ.σ..
• Έτσι απέμειναν 1.110.000 – 284.000 = 826.000 λ.σ..

     Επί πλέον υποχρέωσαν την ελληνική πλευρά να αγοράσει μετοχές του πρώτου δανείου 113.000 λ.σ.. Επομένως από τη δανειοδότρια τράπεζα των Αδελφών Ricοrdo η ελληνική πλευρά από το δάνειο των 2.000.000 λ.σ. εισέπραξε 713.000 λ.σ. ή το 35,6% του ονομαστικού.

Στη συνέχεια ανέλαβαν οι Άγγλοι «φιλέλληνες», η «Φιλελληνική Εταιρεία» και η διαχειριστική Επιτροπή του δανείου. Ξόδεψαν για τις αγορές άχρηστων πολεμικών υλικών και για την επιχείρηση Κόχραν 491.620 λ. σ..

      Επομένως από τις 2.000.000 λ.σ. τελικά απέμειναν για την Ελλάδα: 713.000 – 491.620 = 221.380 λ.σ. ή το 10,5 % του ονομαστικού.

Συνολικά η Ελλάδα πήρε δύο δάνεια 2,8 εκ. λ.σ. Από αυτά με τις τιμές έκδοσης της αποδόθηκαν 472.000 + 1.110.000 = 1.582.000 λ.σ. το υπόλοιπο 1.218.000 λ.σ. κατακρατήθηκε από τις δανειοδότριες τράπεζες. Για το υπόλοιπο όμως αυτό η Ελλάδα έπρεπε να πληρώνει τόκους και χρεολύσια μέχρι την εξόφληση του δανείου. Δηλαδή θα πλήρωνε τόκους και χρεολύσια για κεφάλαιο που ουδέποτε πήρε!http://www.filistor.net/2013/03/109